JINOYATLARNI ANIQ VA TO’LA OCHISHDA TERGOVGA QADAR TEKSHIRUV INSTITUTINI TAKOMILLASHTIRISH

Abstract

Bilamizki, ijtimoiy xavfli qilmish sodir etilgandan so’ng, uni to’la, tez  va haqqoniy aniqlash  bir qancha murakkab bosqichlarda amalga oshiriladi. Chunki bunga asosiy sabab sifatida  sodir etilgan jinoyatlarni tez va to’la ochish, jinoyat sodir etgan shaxsga adolatli jazo berilish hamda aybi bo’lmagan hech bir shaxs javobgarlikka tortilmaslik va hukm qilinmaslik uchun aybdorlarni fosh etish shuningdek, qonunning to’g’ri tatbiq etilishini ta’minlash oldimizga qo’yilgan asosiy maqsad va vazifalarimiz bor ekanligi va ularni vijdonan  bajarish  ham davlat oldidagi ham fuqarolar oldidagi insoniy burch ekanligi bilan ifodalasak maqsadga muvofiq bo’lardi.   Bu bosqichlar  sudgacha bosqich va suddan keyingi bosqichlarni o’z ichiga oladi. Sudgacha bo’lgan bosqichlar tergovga qadar tekshiruv va tergov harakatlari bosqichida namoyon bo’ladi. Shu bosqichlardan tergovga qadar tekshiruv vosqichi haqida gapiradigan bo’lsak. Tergovga qadar tekshiruv o‘tkazish bosqichi deganda, jinoyat haqidagi ariza, xabar yoki boshqa ma’lumotni ro‘yxatga olish hamda jinoyat ishini qo‘zg‘atish sababi qonuniyligini va asoslar mavjudligini aniqlash maqsadida ayrim protsessual harakatlarni bajarish, olingan yoki aniqlangan ma’lumotlardan kelib chiqqan holda tegishli qaror qabul qilish jarayoni tushuniladi. Tushunarli qilib aytadigan bo’lsak, tergovga qadar tekshiruv bu  jinoyat haqida xabar kelib tushgandan so’ng, jinoiy qilmish alomatlari bor yoki yo’q ekanligi aniqlanadigan bosqichdir. Ushbu bosqich juda muhim hisoblanadi. Chunki barcha harakatlarning boshlanishi tergovga qadar tekshiruv bosqichiga borib taqaladi.